Home

 

Gudban

                                                    Sayid Maxamed Cabdulle Xasan

 
 

Sayidku wuxuu in badan isku dayey inuu Soomaali oo dhan kasbado oo si uu ku kasbadaba uu ku guulaysto inay dhinac uga soo wada jeedsadaan gumaysiga.  Gabay ammaan ah, mid guubaabo ah, mid goodi ah iyo mararka qaarkood mid wax ka sheeg ah ayuu ku dayey.  Mar wuxuu ku dayey diin iyo wacdi iyo jeclaysiin uu isleeyahay diinta jeclaysii, cabsida iyo cibaadada Eebbena ku dhalaali.

Marar kale wuxuu isku dayey wax siin uu maal badan dhinac walba u diray isagoo qof kasta oo magac ama maamuus leh farqaha u buuxiyey.  Intaas oo dhan markii waxba Alle ka aabayn waayey, waxay Sayidka iyo Daraawiishba la ahaatay in bal ay xeelad kale ku dayaan. 

Iyagoo diinta cuskanaya ayey waxay goosteen in dadku labo midkood yahay.  In jihaadka taageersan oo Daraawiishta la jirta iyo in gumaysiga taageersan oo Daraawiish kasoo horjeeda.  Mar haddaan gumaysiga la jahaadayno ninkii noo soo raaca ama si uun u kaalmeeya waa noola mid ayey ku qanceen. 

Mar haddii ay sidaa is tuseen waxay noqotay inay Soomaali badan coloobaan, qof Alla qofkii gaalka usoo raacana ay sida gaalka ula xarbiyaan.    

Haddaba Sayidku isagoo isku daraya taariikh hore iyo sifayn xumo badan oo Daraawiish iyo Soomaali idilkeedba lagu falay, xusid nin karmeed badan oo Daraawiish laga makalay iyo sida ay Daraawiishi arimahaa uga gilgilan doonto ayuu wuxuu tiriyey gabaygan hoose.  Gudban ayaa loo yaqaan gabayga, dadka qaarkiina Gaalolegad ayuu ugu yeedhaa.  Waxaa la sheegay in Daraawiish oo dhammi xafidsanayd gabaygan.  Wuxuu yidhi Sayidku:

     Awal maanso waataan gudboo, gudhiyey waayaaye
     Waataan galbeedkaas u diray, guga hortiisiiye
     Aan gasheeyo tii xalay hurdada, gama'a ii diiday

     Galladaha Illaahay ka badan, geedahaas baxaye
     Guushuu inoo yeelay baan, idin garwaaqsiine
     Guddiyey i maqal waxaa tihiin, gacaladaydiiye

     Najiskii gurta xumaa hadduu, shalayto geeryooday
     Godka lagu cadaabkii haddaan, gawrac ugu jiiday
     Uu guduri cunay waa waxay, galabsanaayeene

     Dhurwaagii ka giigaan u diri, gacan salaameede
     Isagay gargaaroo dugaag, iiga goonniyahe
     Haddaan garan gunaan siin lahaa, gooriyo ayaane

     Gandal-dheere waataan wax badan, guuyaduu madhaye
     Gef hadduu ku sii daray wixii, lagu gufeynaayey
     Anigu wow garaad qabay inuu, gigi waraabuuye

     Giriirixis aan jirin waa wixii, gaabshay oo rogaye
     Gaaleyska waataan la dhacay, gucurradoodiiye
     haddeynan abaal gadin sidaa, uma gadoodneene

     Godolkiyo kasnaantaan u qabay, kama galgaaleene
     Kumana gaagexeen abid hadday, nabad ku goohaane
     Waxse mowd ku gaardiyey markay, ganafka taageene

     Gobowgii Shuxle ahaa haddaan, gowsihii jebiyey
     Gegida Yuusuf jiifuu tukuu, gabas-dhebaayaaye
     Geesaaska dumarkaa sidii, galow la moodaaye

     Geed-joogahoodii haddaan, guduridii siiyey
     Gus-ku-taajir baa ii hadhoon, ugu gamuumaaye
     Cismaan iyo waxaan gaadayaa, gabannadiisiiye

     Majeerteenka kale inaan ku gudo, wayga garanuuge
     Garacyada Bahdira haatanaa, guuto loo wiciye
     Waa lagu galaal xoorayaa, gurigi Reer Nuure

     gabagaba-rogaalkaa warmaha, lagu ganaayaaye
     goobbay ku wada lee'an sidii, goosan weer helaye
     Gafuurraxun sidee Eebbahay, guuldarra u raacshay

     Afartaa geddii aan bartiyo, gololo'daydii dheh
     Gerbidaan ka soo hoorin jiray, godol naqaygii dheh
     Madfac gow yidhaahdiyo rasaas, gininigtoodii dheh

     Guulaamo roob da'ahayiyo, gababaxdiisii dheh
     Unkod guguguclayn iyo hillaac, galalacdoodii dheh
     Gufaaciyo gudgude soo curtiyo, garamahoodii dheh

     Guluuliciyo mayay laysku daray, galangalkoodkii dheh
     Gal xareeda daad soo gabraday, gal iyo duufaan dheh
     Bad gariirtay mowjada gurxamay, gacammadii Ayl dheh

     Shir la gooday waayeel gab yidhi, garangartiisii dheh
     Xariir lagu gimmaamadahayiyo, gole firaasheed dheh
     Xaajada ninkii garanayiyo, gig iyo sheeggeed dheh

     Gobo' kalana waa aniga iyo, ged iska sheeggayga
     Galiilyoodayeey cadho miyey, gubatay laabtaydu
     Gogoshii la ii dhigay miyaan, geydh la qaban waayey

     Gabbal dhiciyo waaberi miyaan, socod ku gaarraaday
     Gadiid maalin oo idil miyaan, gaafka sare meeray
     Sidii awr gabraareed miyaan, gululubluu rooray

     Ma gudoodigiyo suudigaa, gubadka ii yeelay
     Ma geddaabadhabadkaa sidii, geri i boodheeyey,
     Gooxii aan yuururay miyaan, gibil madoobaadey

     Raggii igu gadaannaa miyaa, aakhira u guuray
     Goortaan garwaaqsaday miyaan, gocoshadii eeday
     Gamiinkaan xanuunsaday miyaan, gorodda laadlaadshay

     Gelin haddii aan foororay miyaan, giirka kor u qaaday
     Guhaad iyo calool xumo miyaan, geydhtayoo diriray
     Hadba gees miyaan deyay intaan, gownaxyada buuray

     Guntigaan maroorsaday miyaan, labada low geeyay
     Gaashaanka iyo tiirigiyo, gamas miyaan qaatay
     Ma genbaan u taagnahay intay, gaadho noloshaydu

     War ma Dhooddi baa gaamuroo, garabku weynaaday
     Ma galaasyo miidaan ku shubay, gamashigii dayrta
     Gorgor kacey la moodyow durduro, ma igu gooraamay

     Godobtaydu way wada jirtaa, goonyohoo idile
     Gashi niman ku leeyahayba waan, dabagelaayaaye
     Waxaan goosan karo anigu waan, gurubsanaayaaye

     Gardarradiyo maaggii i helay, waan ka geylamiye
     Gartay weeye dunidaba inaan, galalafeeyaaye
     Gayigaba waxaan doonayaa, inaan gumeeyaaye

     Nin ganaananayaan ahaan, gabadhna dhaafayne
     Waxaan geysto oo idili way, gun iyo rayrayne

     Wixii guul darraystaba naflaha, wow gagabayaaye


     Anigaba geddey igu faleen, waa gaggaab culuse
     Gallad nimaan ka qabo laguma oga, gebiga Daaroode
     Giddigoodba waatay girliga, nagu garaaceene

     Anaa gaafahaaygii nadhaye, geyste nabarkiiye
     Anna waxaan rasaasta u gingimay, gini colaadeede
     Gabagabaha Bari waxaa ku xigi, go'aha Iidoore

     Guban iyo Burciyo Looyo waa, gaalib weerar e
     Gooddiga Arooraa fardaha, lagu garmaamayne
     Gaaroodi iyo waa la tegi, buurihii Golise

     Galaayuubta Hagar Aadan baan, gaaddow marine
     Gembi wowgu ridi fulayadii, ganafka dheeraaye
     Geeltoosiyaha waa la siin, gucurradoodiiye

     Sidii garowhadhuudh baan kurtiis, guran Ogaadeene
     Galaamaha haddii aanan ka deyn, goor walbaba jooga
     Inshaa Allaahu way gudhahayaan, sida gal miireede

     Gurraasiyo Iljeex waa la qaban, gooshka haatana e
     Malahayga waa lagu galgalan, gaanka Reer Dalale
     Gaas baa ku caran Reer Subeer, goborra weyntiiye

     Kolaan Goora Cobolleey ka dayo, amase Geel-loo-kor
     Huwan waa ka gabangaabsadaye, gelin ma waayaaye
     Haaruun xaggee baa la geyn, Goha miyuu dhaafi

     Afartaa gudbaye balaan mid kale, soo gadaal celiyo
     Sidii goray garraar sare ka baxay, garabka maan taago
     Waxa guudka iga fuushan iyo, galayax maan muujo

     Gabgabtiyo galaydhyeyntu waa, godol hortiisiiye
     Ninkii goomman wow shubahayaa, galaxa caanoode
     Gabbaan laguma sooree nin raga, balaan ganuun siiyo

     Waan gaaxsanaan jiray tan iyo, garashadaydiiye
     Sidii goodir dhalay haatanaan, gaawa leeyahaye
     Aan gafleeyo geerarshahaas, gaafan baan ahaye

     Xaajada nin gunaan ahee, aan u garraardaayo  
     Markab aashi gaambiyi sidiis, balaan u guurreeyo
     Meeshuu garraarkeedu jiro, gow aan kaga siiyo

     Nimaan gedo yarayn baan ahoo, Gaadda Weyn jiraye
     Waa ii garaad li'i dantay, inaan ka gaaftaaye
     Gobo kalana waa Eebbahay, midaan galliimeystay

     Eebbow geyiga oo dhan waa , nalaga guulaaye
     Waa noo gedleeyaan dadkii, gaalada ahaaye
     Eebbow Giriig kolay ku tahay, nala gamuunneeye

     Go'na lagama qaadine dulmay, nagu gelaayaane
     Gabbaad kale hadday noo helaan, waan gam'i lahaaye
     Eebbow waxay nagu garbeen, diinta soo gala e

     Eebbow gadhka haddaan qabsaday, gaaxshe nabaddiiye
     Eebbow gammaan iyo waxaan, gini cas dhiibaayey
     Eebbow garow kagama helin, goolashaan wadaye

     Gambalaaligii bay warmaha, nagu garraaxeene
     Eebbow way gumaadeen raggii, gaanaha ahaaye
     Eebbow waxay gabawareen, Gaagguf iyo Xayde

     Xirsigii garaaraha lahaa, gaarufkii dile e
     Geydhaale Aw-Aadan bay, galowga taabteene
     Eebbow geesigii Ina Dherey, ugu guduudsheene

     Guxushaaga Baynaxa ilmadu, waatan gabaxleyne
     Gorroska Muuse-taaganaa wadnuhu, ila gariiraaye
     Eebbow ways gamaamaa markuu, gaarka soo maro e

     Guuleedku wuxuu noo ahaa, guurti loo hiranne
     Nimankii garaaddada ahaa, waa gadow jabane
     Eebbow sidii gaanti maro, waa la gaasiraye

     Eebbow gaadhi bay Reer Warfaa, guradiii saareene
     Gubni baa ku dhacay reerihii, gaannanaan jiraye
     Eebow goonni baa laga heliyo, guri qalaadeede

     Gaaggii ka hadhay Reer Shawaa, caydh la golosleyne
     Waxa goday sidii qaanso waa, gaajo iyo ciile
     Eebbow waxaa gorof ku raray, duul Geshiiisha ahe

     Cali-geri sidii loo gondolay, gobolba meel aadye
     Waa gelengal nimankii fadhiyay, guriga Ciideede
     Eebbow gurbood baa hadhiyo, gaban agoomeede

     Eebbow goonji weyn iyo xaqbay, naga gullaafteene
     Guullow ma helayaan waxay, nagu gubaayaane
     Eebbow waxay naga gogtaan, waa galoof olole

     Eebbow sidii guun haween, giidu waa aniye
     Eebbow nin goba baan ahoo, guni rifaysaaye
     Eebbow waxaa noo gurmaday, gaaya alifleeye

     Ma garaysni Eebbow waxaa, guufanneyska ahe
     Eebbow gabooddii dorraad, waan ka gar-Allayne  
     Eebbow markaan geyllamey, guulmiyo baqiye

     Eebbow guddoonkii sharciga, gooye bahashiiye
     Eebbow kufriga gedeftaley, gacanta haystaane
     Eebow anaa kugu garlehe, guusha ha I seejin.

 

Dhagayso gabayga

 

 

 

 

   

 
 
 
 
 
 
 
 

Dhoodaan| Sayid Maxamed| M.C.Dage| Qamaan| M.C. Beenaleey| Raage Ugaas| Kaadheeri| Guba| Singub

Copyright © 2002 Doollo.com. All rights reserved.