|
Gumaysigii
Ingiriisku wuxuu abuuray qabaa'il Soomaaliyeed oo naasix u ah oo
uu u bixiyey Britsih Somaliland Tribes kuwaas oo uu ka
heli jiray cudud ciidan iyo mid siyaasadeedba.
Ogolaanshaha qabaa'iladaasi ay ogollaayeen in Ingiriis dhulka
Soomaaliyeed joogo waxay u muuqatay mid uu u qaatay inay u
xalaalaynayso gumaysiga Soomaalida. Ciidan uu kasoo
uruuriyey qabiilooyinkaa oo uu u bixiyey Rayad ayuu iska xijin
jiray xabbadda Daraawiish, kolkii Daraawiishi socotayna wuxuu
qoysaskaa u adeegsaday kicin fidno qabali ah oo Soomaali
dhexdeed ah.
Burburkii Daraawiish
ka dib ayey jilibyo Absame ahi geel kasoo
qaadeen kuwo Isaaq ah. Geelii ayaa waxaa raacdo ahaan uga daba yimid ciidan Isaaq iyo
Ingiriis isagu jira. Absamihii geela soo dhacay iyo
ciidankii Isaaq iyo Ingiriis ayaa is helay, dabadeed waxaa
geelii ku adkaaday nimankii soo dhacay. Camanje oo ahaa
gabayaa caan ah raggii geelaa u hawlgalayna ku jiray ayaa gabay
ay ka muuqato xariifnimo mariyey. Isagoo doonaya inuu
eedda ka duwo Abasguul una duwo dhinaca Ogaadeen si Ingiriis
wixii xaraash iyo ganaax ah ee dirirtan iyo geela lasoo qaadayba
ka dhasha uu dusha uga saaro Ogaadeen ayuu mariyey tix ay naga
soo gaadhay meerisyadan hoose oo qudha, aanse hubo inay intan ka
dheerayd. Wuxuu yidhi:
- Nimanyahow Ogaadeen dhulkaad aaho
galiseene
- Afartii Absame dhalayna waad ugu
adkaateene
- Iidoora waa kaad jarteen odayadiisiiye
- Askartiina waa kaad wadheen meel awaare
ah
- Asaxaabihii iyo kol ay awliyadu maali
- Dagaal kalama ooshaan kobtaad geel ku
aragtaane
-
...
Gabayga inta maqan ma haysaa?
Sidaad gabayga ka arkaysid, rag odayaal ah oo magac ku
lahaa degaankaa oo Isaaq ah ayaa dirirtaa lagu laayey. Camanje hadafkiisii
wuu ku guulaystay oo geelii uu dhacayna wuu la hoyday eedii Ingiriis iyo
dhibaatadii ka dhalatayna Abasguul wuu ka badbaadiyey.
Wixii daano halkaa ka dhacday Ingiriis wuxuu ku eedeeyey Ogaadeen, wuxuuna
qabtay shirkii caanka ahaa ee la
baxay Ashahaado Weyne ee Ogaadeen iyo Isaaq lagu kala saarayey ee ka dhacay
ceelka Awaare. Shirkan waxaa kasoo qeyb galay qabiil walba oo
Soomaaliyeed oo degaanka Ingiriisku gumaysanayey ku noolaa si ay goobjoog
uga noqdaan maslaxadana uga qayb qaataan. Abwaanidii caanka ahaa ee
shirka lagu casuumay waxaa ka mid ahaa Maxamed Cumar Dage. Wuxuu
Maxamed goobtii shirkaa ka tiriyey gabaygii la baxay
Mashaqo Weyn. Riix ishaardan
haddii aad xiisaynayso inaad aragto gabaygaa.
Waxaa tixda gabayga ah iyo taariikhdaba ku deeqay Deeq Sayid Kaariye.
|